📝 ข้อบัญญัติใหม่เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงในกรุงเทพมหานคร
🐶🐱 เลี้ยงสัตว์ใน กทม. ต้องรู้! ข้อบัญญัติใหม่
- กรุงเทพมหานครประกาศข้อบัญญัติใหม่ว่าด้วยการควบคุมการเลี้ยงหรือปล่อยสัตว์ พ.ศ. 2567 โดยจะมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 10 มกราคม 2569 เป็นต้นไป เพื่อส่งเสริมความปลอดภัยทั้งของประชาชนและสัตว์เลี้ยง
- ข้อกำหนดใหม่นี้ระบุชัดเจนว่า เจ้าของสัตว์ทุกคนในเขตกรุงเทพมหานครต้องปฏิบัติตามระเบียบที่กำหนดไว้ หากฝ่าฝืน อาจมีความผิดตามกฎหมาย
- สรุปสาระสําคัญ ข้อบัญญัติกรุงเทพมหานคร เรื่อง การควบคุมการเลี้ยงหรือปล่อยสัตว์ พ.ศ. 2567
📆 วันที่มีผลบังคับใช้
- ประกาศในราชกิจจานุเบกษา: 15 มกราคม 2568
- เริ่มบังคับใช้จริง: 10 มกราคม 2569
⚖️ สาระสำคัญของข้อบัญญัติ
📋 ประเภทสัตว์ที่อยู่ภายใต้ข้อกำหนดควบคุม
- สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
- สัตว์ปีก
- สัตว์น้ำ
- สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ
- สัตว์เลื้อยคลาน
- สัตว์มีพิษหรือสัตว์อันตราย
🐄 การควบคุมจำนวนสัตว์เลี้ยงตามประเภทและพื้นที่
- สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ขนาดใหญ่ (เช่น วัว): 1 ตัว / 50 ตร.วา
- สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ขนาดเล็ก (เช่น แพะ แกะ): 3 ตัว / 50 ตร.วา
- ไก่ เป็ด ห่าน: 1 ตัว / 4 ตร.ม.
- สัตว์ปีก ขนาดใหญ่ (เช่น นกกระจอกเทศ หรือนกที่มีขนาดเดียวกัน): 1 ตัว / 50 ตร.ม.
- สัตว์ปีก ขนาดเล็ก (เช่น นก): 5 ตัว / 1 ตร.ม.
ข้อห้าม: ห้ามเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่สาธารณะ ยกเว้นเพื่อรักษาพยาบาล การย้ายที่อยู่ของเจ้าของ หรือเพื่อกิจกรรมศาสนา/วิจัย
📏 การควบคุมจำนวนการเลี้ยงสุนัขและแมวตามพื้นที่
🏢 อาคารชุดหรือห้องเช่า:
- พื้นที่ 20–80 ตร.ม. = เลี้ยงได้ 1 ตัว
- พื้นที่ตั้งแต่ 80 ตร.ม. ขึ้นไป = เลี้ยงได้ไม่เกิน 2 ตัว
🏡 ที่ดิน:
- ไม่เกิน 20 ตร.วา = เลี้ยงได้ไม่เกิน 2 ตัว
- ไม่เกิน 50 ตร.วา = เลี้ยงได้ไม่เกิน 3 ตัว
- ไม่เกิน 100 ตร.วา = เลี้ยงได้ไม่เกิน 4 ตัว
- 100 ตร.วา ขึ้นไป = เลี้ยงได้ไม่เกิน 6 ตัว
🐶 สุนัขควบคุมพิเศษ (Dangerous Dogs)
สายพันธุ์สุนัขที่ต้องควบคุมเป็นพิเศษ ได้แก่:
- พิทบูลเทอร์เรีย (Pitbull Terrier)
- บูลเทอร์เรีย (Bull Terrier)
- สเตฟฟอร์ดเชอร์บูลเทอร์เรีย (Staffordshire Bull Terrier)
- ร็อตไวเลอร์ (Rottweiler)
- ฟิลา บราซิเลโร (Fila Brasileiro)
หมายเหตุ: หากสุนัขมีประวัติทำร้ายหรือพยายามทำร้ายคน ผู้ครอบครองต้องแจ้งเจ้าหน้าที่เพื่อเปลี่ยนเป็น “สุนัขควบคุมพิเศษ” มิฉะนั้นจะมีโทษตาม พ.ร.บ. สาธารณสุข พ.ศ. 2535
📘 ข้อบัญญัติฯ เพิ่มเติม
📌 ข้อกำหนดการฝังไมโครชิป
- เพื่อให้สามารถควบคุมและติดตามตัวสัตว์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เจ้าของสัตว์มีหน้าที่ ฝังไมโครชิปและจดทะเบียนสัตว์
- ภายในระยะเวลาที่กฎหมายกำหนด:
– ภายใน 120 วัน หลังจากวันเกิดของสัตว์ หรือ
– ภายใน 30 วัน หลังจากวันที่นำสัตว์มาเลี้ยง
🐕 กรณีเป็น “สุนัขควบคุมพิเศษ” หรือ สุนัขอันตราย
- สุนัขพันธุ์อันตราย เช่น พิทบูล ร็อตไวเลอร์ ต้องแจ้งเขตเพื่อควบคุมเป็นพิเศษ
- หากสัตว์มีพฤติกรรมทำร้ายผู้อื่น หรือพยายามทำร้าย ต้องแจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อเปลี่ยนสถานะของสัตว์ พร้อมขอเปลี่ยนบัตรประจำตัวสัตว์ให้ถูกต้องตามกฎหมาย
📍 ข้อควรปฏิบัติเมื่อสัตว์เลี้ยงอยู่ในพื้นที่สาธารณะ
เพื่อความปลอดภัยของประชาชนและสุขลักษณะที่ดีของชุมชน เจ้าของสัตว์ต้องปฏิบัติตามข้อกำหนด ดังนี้:
- ควบคุมสัตว์เลี้ยงอย่างเหมาะสม ไม่ก่อให้เกิดความเดือดร้อนหรือรำคาญต่อผู้อื่น
- เจ้าของต้องเก็บสิ่งปฏิกูล ที่สัตว์ขับถ่ายในที่สาธารณะให้เรียบร้อย
- ห้ามปล่อยสัตว์ออกนอกสถานที่ เว้นแต่มีการควบคุมด้วยสายจูง หรืออยู่ในกรง
📄 เอกสารที่ใช้ในการจดทะเบียนสัตว์
เอกสารหลักที่ต้องแสดง:
- บัตรประจำตัวประชาชน ของเจ้าของสัตว์
- ทะเบียนบ้าน ที่สัตว์อาศัยอยู่
เอกสารแนบเพิ่มเติม (ถ้ามี):
- หนังสือยินยอมจากผู้เช่าห้องพักหรือเจ้าของสถานที่ให้เลี้ยงสัตว์
- ใบรับรอง (คสล.1) จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
- หนังสือรับรองการฉีดวัคซีน (ถ้ามี)
- หนังสือรับรองการผ่าตัดทำหมันจากสัตวแพทย์ (ถ้ามี)
- หนังสือมอบอำนาจ (ในกรณีที่มีตัวแทนดำเนินการแทน)
🏥 คลินิกสัตวแพทย์ของกรุงเทพมหานคร
เพื่อบริการด้านการควบคุมและดูแลสุขภาพสัตว์ มีคลินิกให้บริการในเขตต่าง ๆ รวม 8 แห่ง ได้แก่:
| ชื่อหน่วยงาน | สถานที่ตั้ง | เบอร์โทรศัพท์ |
| กลุ่มควบคุมโรคพิษสุนัขบ้า | ถ.มิตรไมตรี เขตดินแดง | 0-2248-7417 |
| คลินิกสัตวแพทย์ กทม.1 | สีพระยา เขตบางรัก | 0-2236-4055 ต่อ 213 |
| คลินิกสัตวแพทย์ กทม.2 | มีนบุรี เขตมีนบุรี | 0-2914-5822 |
| คลินิกสัตวแพทย์ กทม.3 | วัดราษฎร์บำรุง เขตวัฒนา | 0-2392-9278 |
| คลินิกสัตวแพทย์ กทม.4 | บางเขน เขตดุสิต | 0-2579-1342 |
| คลินิกสัตวแพทย์ กทม.5 | วัดหงส์รัตนาราม เขตบางกอกใหญ่ | 0-2472-5895 ต่อ 109 |
| คลินิกสัตวแพทย์ กทม.6 | ช่วงนุชเนตร เขตจอมทอง | 0-2476-6493 ต่อ 1104 |
| คลินิกสัตวแพทย์ กทม.7 | บางกอกน้อย เขตบางกอกน้อย | 0-2411-2432 |
สรุปสาระสำคัญ 27 ข้อ
🗓 การบังคับใช้และขอบเขต
1. วันเริ่มใช้บังคับ
ข้อบัญญัตินี้จะมีผลบังคับใช้ภายหลัง 360 วันนับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษา หรือในวันที่ 8 มกราคม 2569
2. เขตควบคุมการเลี้ยงหรือปล่อยสัตว์
กรุงเทพมหานครเป็นเขตควบคุมการเลี้ยงหรือปล่อยสัตว์ ดังนี้:
- สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
- สัตว์ปีก
- สัตว์น้ำ
- สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ
- สัตว์เลื้อยคลาน
- สัตว์มีพิษหรือสัตว์ดุร้าย
🏠 การจำกัดจำนวนสัตว์ในสถานที่เอกชน
3-7. จำนวนสัตว์ที่สามารถเลี้ยงได้ต่อขนาดพื้นที่
- สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ (โค กระบือ ฯลฯ): ไม่เกิน 1 ตัว / 50 ตร.วา
- ขนาดเล็ก (แพะ แกะ ฯลฯ): ไม่เกิน 3 ตัว / 50 ตร.วา
- ไก่ เป็ด ห่าน: ไม่เกิน 1 ตัว / 4 ตร.ม.
- นกขนาดใหญ่: ไม่เกิน 1 ตัว / 50 ตร.ม.
- นกขนาดเล็ก: ไม่เกิน 5 ตัว / 1 ตร.ม.
8. การเลี้ยงเกินจำนวนเพื่อประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ
ต้องดำเนินการตามข้อบัญญัติว่าด้วยกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ
🚫 ข้อห้ามและข้อยกเว้น
9. ห้ามเลี้ยงหรือปล่อยสัตว์ในที่/ทางสาธารณะ
เว้นแต่เพื่อวัตถุประสงค์เฉพาะ เช่น การรักษา การย้ายถิ่น การกุศล ฯลฯ
🐾 หน้าที่ของเจ้าของสัตว์
10. การดูแลสัตว์อย่างเหมาะสม
รวมถึงจัดสถานที่ อาหาร น้ำ ความสะอาด สุขลักษณะ และควบคุมไม่ให้ก่อเหตุรำคาญหรืออันตราย
🐶🐱 การควบคุมสุนัขและแมว
11. การจำกัดจำนวนสุนัขและแมวตามขนาดพื้นที่
เช่น อาคารชุด 20–80 ตร.ม. เลี้ยงได้ 1 ตัว, พื้นที่เกิน 100 ตร.วา ได้ไม่เกิน 6 ตัว
12. เลี้ยงเกินจำนวนต้องเป็นกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ
13. ข้อปฏิบัติพิเศษในการเลี้ยงสุนัขและแมว
รวมถึงห้ามปล่อยในที่สาธารณะ และต้องกำจัดสิ่งปฏิกูลทันที
14. การโอนสัตว์ให้เจ้าของใหม่
ต้องแจ้งต่อหน่วยงานที่กำหนดพร้อมเอกสารที่เกี่ยวข้อง
15-16. การฝังไมโครชิปและจดทะเบียนสัตว์
ภายใน 120 วันหลังเกิด หรือ 30 วันหลังนำมาเลี้ยง
17-19. แจ้งย้ายที่อยู่ / สูญหาย / ทำร้ายคน
ต้องแจ้งต่อหน่วยงานภายในระยะเวลาที่กำหนด
20-21. ข้อกำหนดเมื่อนำสัตว์ออกนอกสถานที่เลี้ยง
รวมถึงการใช้สายจูง และห้ามเด็กต่ำกว่า 15 ปีหรือผู้สูงอายุเกิน 65 ปีพาสุนัขควบคุมพิเศษออกนอกที่เลี้ยง
🕵️ การควบคุมและการรายงาน
22. อำนวยความสะดวกแก่เจ้าหน้าที่
แสดงหลักฐานและข้อมูลตามคำร้องขอ
23. กรณีมีการร้องเรียน
ต้องปฏิบัติตามคำสั่งของเจ้าหน้าที่ และเจ้าหน้าที่ต้องรักษาความลับของผู้ร้อง
24. กรณีสัตว์ไม่มีเจ้าของในที่สาธารณะ
เจ้าหน้าที่สามารถกักสัตว์ได้
⚖️ บทลงโทษและการเปลี่ยนผ่าน
25. โทษจากการฝ่าฝืน
มีโทษตามพระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. 2535
26. การรับรองการจดทะเบียนเดิม
การจดทะเบียนสุนัขก่อนวันที่ข้อบัญญัติฉบับนี้มีผลใช้ ถือว่าเป็นการจดทะเบียนตามข้อบัญญัติใหม่นี้
27. สัตว์ที่เลี้ยงเกินจำนวนก่อนข้อบัญญัติมีผลใช้
ต้องแจ้งภายใน 90 วันหลังข้อบัญญัติมีผล หรือภายใน 14 เมษายน 2568
รวมคำถามยอดฮิตที่ควรรู้
❓ 1. กรณีสุนัขหรือแมวสูญหาย ต้องทำอย่างไร?
📌 คำแนะนำ:
- เจ้าของต้องแจ้งความการสูญหาย ภายใน 3 วัน
📍 สามารถแจ้งได้ที่:
- 👮♂️ สถานีตำรวจ
- 🏥 คลินิกสัตวแพทย์กรุงเทพมหานคร
- 🏢 สำนักงานเขตที่รับผิดชอบ
🐾 2. หากมีการเปลี่ยนแปลงข้อมูลเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง ต้องแจ้งหรือไม่?
📌 กรณีที่ต้องแจ้งภายใน 30 วัน:
- 🏠 การย้ายที่อยู่ของสัตว์เลี้ยง
- 🪪 บัตรประจำตัวสัตว์เลี้ยงสูญหาย ชำรุด หรือถูกทำลาย
- ⚰️ สัตว์เลี้ยงเสียชีวิต
📍 แจ้งที่:
- 🏥 คลินิกสัตวแพทย์กรุงเทพมหานคร
- 🏢 สำนักงานเขต
🔄 3. ต้องการเปลี่ยนเจ้าของสัตว์ ต้องทำอย่างไร?
📌 วิธีดำเนินการ
- ยื่นคำขอตามแบบ คสส.4
🏢 สถานที่ติดต่อ
- คลินิกสัตวแพทย์กรุงเทพมหานคร หรือ
- สำนักงานเขต
📑 เอกสารที่ต้องใช้:
- 🆔 บัตรประชาชนของเจ้าของใหม่
- 📄 ทะเบียนบ้านของสถานที่เลี้ยงแห่งใหม่
- 📝 แบบคำขอ คสส.4
- 🐶 บัตรประจำตัวสัตว์เลี้ยง
- ✍️ หนังสือยินยอมจากผู้ให้ใช้ (ถ้าเจ้าของใหม่เป็นผู้เช่า)
