กรมการแพทย์แผนไทยฯ ปรับแก้กฎหมายเพิ่มโทษผู้ฝ่าฝืนใช้ ‘ช่อดอกกัญชา’ ผิดวัตถุประสงค์
- กระทรวงสาธารณสุข ได้ออกประกาศให้ “ช่อดอกกัญชา” เป็นสมุนไพรควบคุม ใช้ได้เฉพาะทางการแพทย์ตามใบสั่งแพทย์เท่านั้น โดยมีผลบังคับใช้หลังประกาศในราชกิจจานุเบกษา
- หากฝ่าฝืน เช่น ขายโดยไม่มีใบสั่งแพทย์ หรือ ไม่มีใบอนุญาต จะถูกพักใช้หรือเพิกถอนใบอนุญาต และหากยังฝ่าฝืนซ้ำจะถูกดำเนินคดีตามกฎหมาย
- ทั้งนี้ กรมการแพทย์แผนไทยฯ เตรียมเสนอปรับ บทลงโทษให้รุนแรงขึ้น จากเดิมจำคุก 1 ปี ปรับไม่เกิน 20,000 บาท เป็น จำคุก 2 ปี ปรับ 200,000 บาท พร้อมจัดทีมตรวจสอบร้านค้าทั่วประเทศอย่างเข้มข้น โดยเน้นย้ำว่า ทุกร้านต้องจำหน่ายให้เฉพาะผู้ที่มีใบสั่งแพทย์เท่านั้น
กรมการแพทย์แผนไทยฯ ปรับแก้กฎหมายเพิ่มโทษเอาผิดผู้ฝ่าฝืนใช้ ‘ช่อดอกกัญชา’ ผิดวัตถุประสงค์ ไม่เป็นไปตามประกาศฯ สมุนไพรควบคุม กำหนดใช้ทางการแพทย์เท่านั้น
วันที่ 25 มิ.ย. นพ.สมฤกษ์ จึงสมาน อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ให้สัมภาษณ์ถึงประกาศกระทรวงสาธารณสุขเรื่องสมุนไพรควบคุม (กัญชา) พ.ศ.2568 ซึ่งนายสมศักดิ์ เทพสุทิน รมว.สธ.ได้ลงนามประกาศ เมื่อวันที่ 23 มิถุนายน 2568 ว่า โดยหลักการเดิมการควบคุมกัญชาเราควบคุมเฉพาะการออกใบอนุญาตให้ผู้ประกอบการศึกษาวิจัย ส่งออก จำหน่าย การจำหน่ายส่วนมากเป็นรายย่อย ซึ่งมีร้านที่มีใบอนุญาตจำนวน 18,000 แห่งทั่วประเทศ การจำหน่ายที่ผ่านมาเราควบคุมแค่ทำรายงานการจำหน่ายมาให้เรา และมีข้อห้ามจำหน่ายในเด็กและสตรีตั้งครรภ์เท่านั้น ไม่มีประเด็นเรื่องการใช้กัญชาเพื่อทางการแพทย์
ดังนั้น สธ.เห็นว่าที่ผ่านมามีปัญหาเยอะมากในเรื่องของจำนวนร้านกัญชาซึ่งบางแห่งลักลอบจำหน่าย ทั้งผู้ใช้ก็มีเด็กและเยาวชนด้วย จึงเห็นว่าจะต้องควบคุมการใช้กัญชาให้เน้นเฉพาะทางการแพทย์ จึงเป็นเนื้อหาสาระสำคัญของประกาศฉบับนี้ที่กำหนดทุกร้านจะจำหน่ายให้เฉพาะผู้ที่มีใบสั่งแพทย์เท่านั้น ซึ่งประกาศสามารถดำเนินการได้โดยรมว.สธ.เป็นผู้ลงนาม และมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยฯ กล่าวด้วยว่า เรื่องกรอบระยะเวลาบังคับใช้คงมีการหารือกับรมว.สธ.อีกครั้ง แต่โดยเจตนาอยากให้เร็วที่สุดแต่ก็จะพยายามให้กระทบกับร้านน้อยที่สุด ระหว่างนี้กรมได้เร่งสื่อสารประชาสัมพันธ์ทำความเข้าใจถึงประกาศดังกล่าวให้กับผู้ประกอบการและผู้เกี่ยวข้องได้ถือเป็นแนวปฏิบัติ ทั้งนี้กฎหมายที่ผ่านมาควบคุมเฉพาะส่วนของช่อดอกกัญชามาตลอด เนื่องจากเป็นส่วนที่มีสาร THC (Tetrahydrocannabinol) สูง หากได้รับมากเกินไปอาจก่อผลกระทบต่อต่างกาย ไม่ได้คุมส่วนอื่นของกัญชา
นพ.สมฤกษ์ กล่าวด้วยว่า หลังประกาศบังคับใช้หากร้านไม่ปฏิบัติตาม เบื้องต้นร้านที่มีใบอนุญาตไม่ปฏิบัติตามหรือไม่มีใบสั่งแพทย์จะต้องถูกพักใช้ใบอนุญาตหมายความว่าทำการขายไม่ได้จนกว่าจะปรับแก้ให้เรียบร้อย ระหว่างที่สั่งพักใบอนุญาตแล้วยังไปจำหน่ายอีกก็จะผิดกฏหมายจะต้องถูกลงโทษ โดยบทลงโทษ ณเวลานี้ คือ จำคุก 1 ปีปรับไม่เกิน 20,000 บาท ซึ่งกรมกำลังปรับแก้ พ.ร.บ.คุ้มครองภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย ในการเพิ่มโทษให้รุนแรงมากขึ้น เป็นจำคุก 2 ปีปรับ 200,000 บาทเป็นอย่างน้อย ซึ่งได้เสนอเข้าสู่การพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรแล้ว
อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยฯ กล่าวอีกว่า บางร้านที่ขายในขณะนี้ บางแห่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีการเสพ ถือว่าผิดตั้งแต่แรกอยู่แล้ว ไม่ต้องมีประกาศฉบับนี้ก็ผิดอยู่แล้ว เพราะประกาศที่ผ่านมาให้ขายแต่ก็ห้ามสูบในร้าน และห้ามขายกับเด็กและหญิงตั้งครรภ์เป็นข้อกำหนดอยู่แล้ว เพราะฉะนั้นร้านผิดตั้งแต่แรกอยู่แล้ว และเนื่องจากไม่ได้ระบุเป็นทางการแพทย์ก็นำไปเสพ แต่เวลาไปตรวจจับเราไม่เห็นซึ่งหน้าจึงจับไม่ได้ และการทำรายงานก็ไม่รู้ว่าขายไปถึงใครบ้าง ประกาศฉบับใหม่จึงกำหนดให้ร้านต้องทำรายงานแจ้งรายละเอียดถึงกรมทุกเดือน ประกาศฉบับใหม่ที่ออกมาเพื่อลดการเสพแบบสันทนาการ ต้องมีเหตุทางการแพทย์เท่านั้น
อย่างไรก็ตามตอนนี้กรมเตรียมอัตรากำลังออกตรวจร้านค้าทุกสัปดาห์ แบ่งสายทีมไปทีละ 10 ทีม ต่างจังหวัดเป็นหน้าที่ของนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดทุกจังหวัดที่ออกตรวจ ที่ผ่านมาตรวจไปมีพักใช้ใบอนุญาตไปแล้วเป็นหลักพันในจำนวน 18,000 แห่งทั่วประเทศ เฉพาะในกทม.จับไปหลักหลายพัน ส่วนที่ลักลอบจำหน่ายโดยไม่มีใบอนุญาตก็จะเจอบางส่วนถือว่าทำผิดก็ถูกดำเนินคดี การตรวจเข้มข้นมากขึ้นร้านที่ขายจะต้องปรับตัวและปฏิบัติตามประกาศ ซึ่งเน้นย้ำทุกร้านจะต้องจำหน่ายให้กับผู้มีใบสั่งแพทย์เท่านั้น
ที่มา :