กรมโยธาธิการและผังเมือง ย้ำสวนสนุกงานลอยกระทง ให้ปฏิบัติตามกฎหมาย เพื่อความปลอดภัยแก่ประชาชน

         กรมโยธาธิการและผังเมือง ห่วงใยความปลอดภัยในสวนสนุกเนื่องด้วยใกล้วันลอยกระทง รวมถึงเทศกาลสำคัญๆ และปีใหม่ที่กำลังมาถึง โดยเน้นย้ำให้ผู้ประกอบการปฏิบัติตามกฎหมายเพื่อให้เกิดความปลอดภัยแก่ประชาชน

         ใกล้จะถึงช่วงเทศกาลต่างไม่ว่าจะลอยกระทง คริสต์มาสหรือการเฉลิมฉลองปีใหม่ในอีกไม่ถึง 2 เดือน เป็นสิ่งที่ทุกคนจะได้ดื่มด่ำกับความสุข ได้พบปะพ่อแม่พี่น้อง ญาติ มิตร โดยเฉพาะเด็กๆ ที่จะตั้งหน้าตั้งตารอคอยให้พ่อแม่พาไปท่องเที่ยวสถานที่ต่างๆ และสถานที่ที่พวกเด็กชอบไปมากที่สุดก็คงไม่พ้นสวนสนุกต่างๆ ซึ่งมีทั้งก่อสร้างขึ้นมาแบบชั่วคราวและแบบถาวร อย่างไรก็ตามความสนุกในสวนสนุกก็ยังมีสิ่งที่ต้องคำนึงถึงอีกอย่างนึ่งก็คือ ความปลอดภัยในสวนสนุก ซึ่งผู้ประกอบการเกี่ยวกับสวนสนุกจะต้องมีความตระหนักในเรื่องนี้เป็นสำคัญ กรมโยธาธิการและผังเมือง เป็นหน่วยงานหนึ่งที่มีหน้าที่ดูแลเรื่องความปลอดภัยในเรื่องของเครื่องเล่นที่มีอยู่ในสวนสนุก ได้มีกฎกระทรวงว่าด้วยการควบคุมเครื่องเล่น พ.ศ. 2558 มีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 24 เมษายน 2558 และกฎกระทรวงว่าด้วยการควบคุมเครื่องเล่น (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2564 มีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 29 เมษายน 2564 เพื่อควบคุมดูแลการก่อสร้าง ติดตั้ง และใช้เครื่องเล่น ทั้งเครื่องเล่นถาวรและเครื่องเล่นชั่วคราว ให้มีความมั่นคงแข็งแรงและมีความปลอดภัยต่อผู้เล่น โดยเครื่องเล่นที่เข้าข่ายตามกฎกระทรวง ต้องมีองค์ประกอบดังนี้

1. เครื่องเล่นที่ก่อสร้างขึ้นสำหรับให้บุคคลใช้เล่นในสวนสนุกหรือในสถานที่อื่นใดเพื่อประโยชน์ในลักษณะเดียวกัน

2. มีลักษณะอย่างหนึ่งอย่างใด ดังต่อไปนี้

(1) มีการขับเคลื่อนด้วยกำลังของเครื่องยนต์หรือกำลังไฟฟ้าที่ทำให้ผู้เล่นเครื่องเล่นเคลื่อนที่ได้โดยมีความเร็วสูงสุดไม่น้อยกว่า 6 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (1.67 เมตรต่อวินาที)

(2) มีความสูงจากระดับพื้นที่ตั้งของเครื่องเล่นถึงระดับพื้นที่สูงที่สุดที่ผู้เล่นเครื่องเล่นขึ้นไปเพื่อเล่นเครื่องเล่นไม่น้อยกว่า 2.50 เมตร หรือมีการเปลี่ยนระดับของผู้เล่นในขณะใช้งานไม่น้อยกว่า 2.50 เมตร

(3) มีขนาดกำลังของเครื่องกลไม่น้อยกว่า 1.1 กิโลวัตต์ หรือ 1.5 แรงม้า แล้วแต่กรณี

(4) มีความลึกของระดับน้ำที่ใช้เล่นไม่น้อยกว่า 0.80 เมตร

1. ขั้นตอนการขออนุญาตก่อสร้าง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายเครื่องเล่น

1.1 เครื่องเล่นถาวร

• ผู้ประกอบการที่จะก่อสร้างเครื่องเล่น ต้องยื่นคำขออนุญาตต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่นตามแบบ ขค. 1 พร้อมด้วยเอกสารหลักฐานแผนผังเขตบริเวณประกอบกิจการ แบบแปลน รายการประกอบแบบแปลน รายการคำนวณของเครื่องเล่นแต่ละเครื่อง คู่มือการติดตั้งเครื่องเล่นของผู้ผลิต คู่มือการใช้คู่มือการตรวจสอบและบำรุงรักษา และคู่มือปฏิบัติเพื่อความปลอดภัย เมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน และต้องแจ้งชื่อผู้ออกแบบคำนวณ และชื่อผู้ควบคุมงาน ใบอนุญาตก่อสร้าง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายเครื่องเล่น (ใบ อค.1) มีอายุไม่เกินสองปีนับแต่วันที่ออกใบอนุญาต

1.2 เครื่องเล่นที่มีกำหนดระยะเวลาใช้ไม่เกิน 15 วัน (เครื่องเล่นชั่วคราว)

• ผู้ประกอบการที่จะก่อสร้างและใช้เครื่องเล่นที่มีกำหนดระยะเวลาใช้ไม่เกิน 15 วัน ให้แจ้งเป็นหนังสือต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่นตามแบบ ขค 6 พร้อมกับยื่นรายงานผลการตรวจสอบสภาพเครื่องเล่นและมีวิศวกรเป็นผู้ลงนามตรวจสอบ โดยมีผู้ควบคุมงานก่อสร้างเป็นผู้ลงนาม (กรณีเข้าข่ายตามกฎหมายวิชาชีพต้องแนบสำเนาใบประกอบวิชาชีพของผู้ควบคุมงาน) กรมธรรม์ประกันภัยความรับผิดต่อบุคคลภายนอกตามที่กำหนด และแผนผังบริเวณแสดงตำแหน่งเครื่องเล่น พร้อมทั้งระบุวันเริ่มต้นและวันสิ้นสุดที่เปิดใช้เจ้าพนักงานท้องถิ่นจะออกใบรับแจ้ง (ใบ อค. 3) ให้ ซึ่งผู้ประกอบการสามารถใช้เครื่องเล่นได้ตั้งแต่วันที่ได้ใบรับแจ้ง

2. ขั้นตอนการขอใช้เครื่องเล่นถาวร

• เมื่อผู้ประกอบการได้รับใบอนุญาต (ใบ อค.1) และได้ก่อสร้างหรือเคลื่อนย้ายเครื่องเล่นแล้วเสร็จ ก่อนเปิดใช้ผู้ประกอบการจะต้องแจ้งเป็นหนังสือให้เจ้าพนักงานท้องถิ่นทราบตามแบบ ขค.2 พร้อมด้วยเอกสารรายงานผลการพิจารณาตรวจสอบของเครื่องเล่นแต่ละเครื่อง โดยมีวิศวกรเป็นผู้ลงนามตรวจสอบ และหลักฐานการประกันภัยเพื่อประกันความรับผิดต่อบุคคลภายนอกตามที่กำหนด คือ กรณีเสียชีวิตไม่ต่ำกว่าหนึ่งแสนบาทต่อคน ค่ารักษาพยาบาลไม่ต่ำกว่าหนึ่งแสนบาทต่อคน รวมกันแล้วไม่ต่ำกว่าหนึ่งล้านบาทต่อครั้ง และคุ้มครองทรัพย์สินบุคคลภายนอกไม่ต่ำกว่าสองแสนบาทต่อครั้ง ซึ่งเจ้าพนักงานท้องถิ่นจะทำการตรวจสอบการก่อสร้างหรือเคลื่อนย้ายเครื่องเล่นให้แล้วเสร็จภายใน 30 วันนับแต่วันที่ได้รับแจ้ง เจ้าพนักงานท้องถิ่นทำการตรวจสอบว่าได้ก่อสร้างหรือเคลื่อนย้ายเครื่องเล่นเป็นไปตามแบบที่ได้รับอนุญาตไว้ถูกต้อง ก็จะออกใบรับรองให้ใช้เคลื่องเล่น (ใบ อค.2) แก่ผู้ประกอบการ โดยใบรับรองให้ใช้เครื่องเล่นมีอายุ 1 ปี

3. ขั้นตอนการต่ออายุใบรับรองให้ใช้เครื่องเล่น

• ผู้ประกอบการที่ประสงค์จะใช้เครื่องเล่นต่อหลังจากใบรับรองหมดอายุ (ครบ 1 ปี) ให้ยื่นคำขอใบรับรองตามแบบ ขค.3 เจ้าพนักงานท้องถิ่นก่อนใบรับรองสิ้นอายุ 30 วัน พร้อมด้วยเอกสารรายงานผลการพิจารณาตรวจสอบสภาพเครื่องเล่นและมีวิศวกรเป็นผู้ลงนามตรวจสอบ พร้อมทั้งจัดให้มีการประกันภัยเพื่อประกันความรับผิดต่อบุคคลภายนอกตามที่กำหนด โดยเจ้าพนักงานท้องถิ่นจะพิจารณาคำขอใบรับรองพร้อมเอกสารหลักฐานต่างๆ ให้แล้วเสร็จภายใน 30 วัน นับแต่วันที่ได้รับคำขอและเอกสารหลักฐานครบถ้วนและถูกต้อง

4. ขั้นตอนการตรวจสอบเครื่องเล่นขณะเปิดใช้งาน

• เมื่อผู้ประกอบการได้รับใบรับรองให้ใช้เครื่องเล่น (ใบ อค.2) แล้ว ในระหว่างเปิดใช้ต้องมีวิศวกรพิจารณาตรวจสอบและบำรุงรักษาโครงสร้าง ชิ้นส่วนอุปกรณ์ เครื่องจักรกล และระบบต่าง ๆ ของเครื่องเล่น ว่าอยู่ในสภาพที่ใช้งานได้อย่างปลอดภัยอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง หรือตามที่กำหนดไว้ในคู่มือการติดตั้งเครื่องเล่นและคู่มือการบำรุงรักษาเครื่องเล่นของผู้ผลิตเครื่องเล่นแล้วแต่ระยะเวลาใดสั้นกว่าและต้องจัดให้มีระบบความปลอดภัย ดังนี้
  1. ป้ายแสดงชื่อผู้ควบคุมเครื่องเล่น วิธีใช้ หรือคำแนะนำในการใช้
  2. ระบบสัญญาณแจ้งเหตุอัตโนมัติ
  3. ติดตั้งอุปกรณ์ตรวจสอบความเร็วและความสมดุล ที่มีสัญญาณเตือนและมีระบบหยุดการทำงานของเครื่องเล่นไว้ชั่วคราว
  4. จัดให้มีคู่มือการปฏิบัติเพื่อความปลอดภัยเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉินประกอบด้วย แผนการซ้อม การกู้ภัย การระงับอัคคีภัย การอพยพคน รวมทั้งต้องจัดให้มีการฝึกซ้อมพนักงานอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง และให้ทำรายงานผลการฝึกซ้อมเก็บไว้เพื่อให้เจ้าพนักงานท้องถิ่นสามารถตรวจสอบได้
  5. จัดให้มีพนักงานดูแลความปลอดภัย และผู้ควบคุมเครื่องเล่นประจำเครื่องเล่น
  6. จัดให้มีป้ายบอกทางหนีไฟ ด้วยตัวอักษรหรือสัญลักษณ์ที่สามารถมองเห็นได้ชัดเจนตลอดเวลา โดยมีขนาดความสูงไม่น้อยกว่า 10 เซนติเมตร
  7. จัดให้มีเส้นทางหนีไฟกว้างไม่น้อยกว่า 0.90 เมตร และมีระบบไฟฟ้าแสงสว่างสำรองฉุกเฉินตลอดเส้นทางหนีไฟ
  8. จัดให้มีระบบความปลอดภัยทางไฟฟ้าในการป้องกันกระแสเกิน การป้องกันกระแสรั่วลงดิน สำหรับบุคคล การต่อลงดิน รวมถึงการเลือกชนิดและขนาดของสายไฟฟ้า และการเดินสายไฟฟ้า ซึ่งต้องเป็นสายหุ้มฉนวนและมีเปลือกนอกป้องกันความชื้นได้ และมีการป้องกันทางกายภาพ
  9. จัดให้มีระบบป้องกันอันตรายจากฟ้าผ่าสำหรับเครื่องเล่นที่อยู่ภายนอกอาคารหรือบนดาดฟ้าของอาคารที่มีความสูงจากพื้นดินถึงส่วนที่สูงที่สุดของเครื่องเล่นตั้งแต่ 20 เมตรขึ้นไป

5. อำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงานท้องถิ่น

• กรณีผู้ประกอบการได้ก่อสร้าง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายเครื่องเล่น โดยไม่ได้รับใบอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น เจ้าพนักงานท้องถิ่นมีอำนาจออกคำสั่งระงับการกระทำดังกล่าว คำสั่งห้ามใช้ คำสั่งให้มายื่นขออนุญาตให้ถูกต้อง หากฝ่าฝืนคำสั่งเจ้าพนักงานท้องถิ่น กรณีก่อสร้างเครื่องเล่นโดยไม่ได้รับใบอนุญาตต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามเดือน หรือปรับไม่เกินหกหมื่นบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ นอกจากระวางโทษตามที่กล่าวมาแล้ว ผู้ฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามยังต้องระวางโทษปรับอีกวันละไม่เกินหนึ่งหมื่นบาทตลอดเวลาที่ยังฝ่าฝืนหรือจนกว่าจะได้ปฏิบัติให้ถูกต้อง
• กรณีใช้เครื่องเล่นโดยไม่ได้รับใบรับรองหรือใช้เครื่องเล่นขณะที่ใบรับรองหมดอายุ เจ้าพนักงานท้องถิ่น มีอำนาจออกคำสั่งระงับการใช้เครื่องเล่นดังกล่าว หากฝ่าฝืนคำสั่งเจ้าพนักงานท้องถิ่นต้องระวางโทษจำคุกหรือโทษปรับตามที่กล่าวมาเช่นเดียวกัน
• กรณีเครื่องเล่นที่ได้รับอนุญาตมีสภาพหรือมีการใช้ที่อาจเป็นภยันตรายต่อสุขภาพ ชีวิต ร่างกาย หรือทรัพย์สิน หรืออาจไม่ปลอดภัยจากอัคคีภัยหรือก่อให้เกิดเหตุรำคาญ เจ้าพนักงานท้องถิ่นมีอำนาจออกคำสั่งให้เจ้าของเครื่องเล่นดำเนินการแก้ไข หากฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของเจ้าพนักงานท้องถิ่น และถ้าเครื่องเล่นนั้นอาจเป็นภยันตรายอย่างร้ายแรง เจ้าพนักงานท้องถิ่นมีอำนาจให้รื้อถอนเครื่องเล่นนั้นได้

         ดังนั้น กฎหมายว่าด้วยการควบคุมอาคารมีมาตรการและขั้นตอนในการควบคุมดูแลเครื่องเล่นให้มีความมั่นคงแข็งแรงและปลอดภัยต่อผู้เล่น ซึ่งหากผู้ประกอบการได้ปฏิบัติให้เป็นไปตามที่กฎหมายกำหนดแล้ว จะสามารถช่วยลดการเกิดอุบัติเหตุแก่ผู้เล่นได้ และเมื่อเครื่องเล่นมีความมั่นคงแข็งแรงและปลอดภัยแล้ว ผู้เล่นเครื่องเล่นก็ต้องให้ความร่วมมือปฏิบัติตามคำแนะนำของผู้ควบคุมเครื่องเล่นหรือป้ายเตือนต่างๆ ด้วย

         นอกจากนี้ กรมโยธาธิการและผังเมืองได้ตระหนักถึงความปลอดภัยของประชาชนในการใช้เครื่องเล่น จึงได้จัดทำมาตรฐานความปลอดภัยเครื่องเล่น คู่มือการติดตั้ง การใช้งาน การตรวจสอบ และการบำรุงรักษา และการปฏิบัติเพื่อความปลอดภัยของเครื่องเล่น เพื่อเผยแพร่ให้กับผู้ประกอบการหรือผู้ที่สนใจ โดยสามารถ download ได้ที่เว็บไซต์ของกรมโยธาธิการและผังเมือง

ที่มา : https://shorturl.asia/EfoLQ